Wspomniany podtyp nazwano depresją biotypu poznawczego (cognitive biotype depression, CBD). Osoby z CBD mają trudności z koncentracją, pamięcią, planowaniem i rozwiązywaniem problemów. Ponadto nie reagują na standardowe leki antydepresyjne, takie jak inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI) czy inhibitory monoaminooksydazy (MAOI). Naukowcy szacują, że CBD może dotyczyć co czwartego chorego na depresję.
Trzy twarze depresji
CBD zostało zidentyfikowane dzięki zastosowaniu sztucznej inteligencji (AI), która analizowała dane pochodzące od ponad 4000 pacjentów z depresją. AI wykorzystała algorytm uczenia maszynowego, który klasyfikował pacjentów na podstawie ich objawów, historii choroby, wyników testów neuropsychologicznych i obrazowania mózgu. W ten sposób wyodrębniono trzy główne grupy: CBD, depresję biotypu anhedonicznego (anhedonic biotype depression, ABD) i depresję biotypu melancholicznego (melancholic biotype depression, MBD).
ABD charakteryzuje się utratą zdolności do odczuwania przyjemności i zainteresowania życiem. Osoby z ABD mają niski poziom dopaminy, neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za motywację i nagrodę. ABD reaguje dobrze na leki antydepresyjne, takie jak SSRI czy MAOI.
MBD charakteryzuje się silnym smutkiem, poczuciem winy i bezwartościowości. Osoby z MBD mają niski poziom serotoniny, neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za nastrój i stabilność emocjonalną. MBD reaguje na antydepresanty podobnie jak ABD.
Odkrycie CBD ma duże znaczenie dla leczenia depresji, ponieważ wskazuje na potrzebę opracowania nowych metod terapii dla tej grupy pacjentów. Naukowcy sugerują, że CBD może być związane z zapaleniem mózgu lub zaburzeniami metabolizmu glukozy w mózgu. Dlatego możliwe są dwa kierunki badań nad CBD: leczenie przeciwzapalne lub leczenie poprawiające funkcjonowanie mitochondriów, organelli odpowiedzialnych za produkcję energii w komórkach.
Choroba duszy?
Depresja jest często postrzegana jako choroba duszy, która wpływa na nasz nastrój, emocje i myśli. Jak jednak widać, depresja ma również wymiar fizyczny, który wiąże się z realnymi zmianami w organizmie. Niektóre z tych zmian są następstwem zaburzeń neurochemicznych i hormonalnych, inne są reakcją na stres i cierpienie.
Zaburzenia neurochemiczne polegają na osłabieniu czynności neuronów noradrenergicznych i serotoninergicznych, czyli komórek nerwowych odpowiedzialnych za przekazywanie impulsów elektrycznych w mózgu. Noradrenalina i serotonina to neuroprzekaźniki, które regulują nastrój, motywację, pamięć, sen i apetyt. Gdy ich poziom jest zbyt niski, występują objawy depresji.
Zaburzenia hormonalne dotyczą głównie nadmiernego wydzielania kortyzolu, hormonu stresu. Kortyzol jest niezbędny do radzenia sobie z sytuacjami zagrożenia lub wyzwania, ale gdy jest produkowany przez długi czas i w dużych ilościach, ma szkodliwy wpływ na organizm. Kortyzol obniża odporność, zaburza gospodarkę cukrową i tłuszczową, osłabia kości i mięśnie, hamuje wzrost i rozwój.
Zmiany fizyczne spowodowane depresją mogą być bardzo różnorodne i dotyczyć różnych układów i narządów. Do najczęstszych należą:
- Bóle głowy, często typu napięciowego lub migrenowego. Bóle głowy mogą być spowodowane przez napięcie mięśniowe, zmiany ciśnienia krwi lub zaburzenia neuroprzekaźników.
- Bóle brzucha, często związane z zaburzeniami trawiennymi, takimi jak zaparcia, biegunki, nudności czy wymioty. Bóle brzucha mogą być spowodowane przez stres, zmiany apetytu lub nadwrażliwość jelit.
- Bóle pleców, często związane z napięciem mięśniowym lub stanami zapalnymi kręgosłupa. Bóle pleców mogą być spowodowane przez brak aktywności fizycznej, złe nawyki posturalne lub osłabienie kości.
- Zaburzenia widzenia, takie jak podwójne widzenie, rozmazane widzenie czy światłowstręt. Zaburzenia widzenia mogą być spowodowane przez zmiany ciśnienia krwi, niedotlenienie mózgu lub zaburzenia funkcji poznawczych.
- Problemy z oddychaniem, takie jak duszność, przyspieszony oddech czy czkawka. Problemy z oddychaniem mogą być spowodowane przez lęk, panikę lub hiperwentylację.
- Spadek libido, czyli utrata zainteresowania seksem lub trudności z osiągnięciem orgazmu. Spadek libido może być spowodowany przez obniżenie poziomu hormonów płciowych, niską samoocenę lub brak bliskości emocjonalnej.
- Dobowe wahanie samopoczucia, czyli zmiana nastroju w ciągu dnia. Zazwyczaj osoby z depresją czują się gorzej rano i lepiej wieczorem. Dobowe wahanie samopoczucia może być spowodowane przez zaburzenia rytmu dobowego, zmiany poziomu neuroprzekaźników lub wpływ światła słonecznego.
Depresja jest więc chorobą, która wpływa na cały organizm i wymaga kompleksowego leczenia. Leczenie depresji polega na farmakoterapii, czyli stosowaniu leków antydepresyjnych oraz psychoterapii, czyli rozmowie ze specjalistą. Ponadto ważne jest wsparcie rodziny i przyjaciół, a także dbanie o zdrowy tryb życia, w tym aktywność fizyczną, odpowiednią dietę i sen. Jest to poważny problem społeczny i zdrowotny, który wymaga indywidualizacji i personalizacji leczenia.
Zobacz także:
Spór o Wołyń na antenie. Duda i Zełeński obchodzą 80. rocznicę tego wydarzenia
Slaterowie odpowiedzialni za lobbing przeciwko LGBT w Afryce
Fotowoltaiczna rewolucja. Niedługo pojawią się nowe ogniwa słoneczne
