„Bojkot dyplomatyczny” oznacza, że na igrzyska nie pojedzie kilku urzędników ze wspomnianych wyżej państw. Taki bojkot to żadna kara. Można wręcz powiedzieć, że Waszyngton i Londyn zaoszczędzą trochę na biletach. Nie sposób znaleźć porównania między tego typu bojkotem, a tymi znanymi z XX wieku.
W 1980 roku igrzyska w Moskwie zostały zbojkotowane przez ponad 60 państw. Oficjalnym powodem była inwazja ZSRR na Afganistan. Ci sportowcy, którzy mimo polityki chcieli wziąć udział w imprezie, startowali pod flagą Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Podobnie było cztery lata później w Los Angeles. Wówczas swoich ekip nie wysłały państwa bloku wschodniego. Tym razem jako pretekst podano… wysoką przestępczość w Mieście Aniołów i smog.
Obecnie istnieją przynajmniej trzy powody, by zbojkotować imprezę.
Tragedia Ujgurów
Ten żyjący w północno-zachodniej części Chin naród nabrał ochoty na niepodległość, obserwując rewolucję Talibów w Afganistanie. Gdy ci przeciwstawiali się najpierw sowieckiej, a później amerykańskiej okupacji, Ujgurzy chętnie wysyłali do nich swoją młodzież, żeby ta uczyła się walczyć. Zaowocowało to serią zamachów bombowych na instytucje państwowe w prowincji Xinjiang.
Chiński smok został jedynie podrażniony, a efekty takich działań były mizerne. Dziś szacuje się, że prawie dwa miliony Ujgurów przeszły przez obozy koncentracyjne, w których znęcający się nad nimi kapo zmuszali więźniów do głośnego recytowania myśli przewodniczącego Xi Jinpinga. Chiny zachowują się tak, jakby naprawdę zależało im na zagładzie, a przynajmniej pełnym zniszczeniu ujgurskiej kultury.
Nieoficjalnie mówi się o tym, że w regionie dochodzi do przymusowych aborcji i sterylizacji kobiet w celu ograniczenia liczby rodzących się dzieci. Pekin wszystkiemu zaprzecza. Oficjalnie stosowane są jedynie działania edukacyjne, wymierzone w radykalny islam.
Nie zapominajmy o Tybecie
Rząd CHRL łamie prawa człowieka pod wieloma szerokościami geograficznymi. Kolejne przykłady działań, które powinny zostać potępione przez Zachód, mają miejsce w Hong Kongu i Tybecie. Szczególnie ciekawy wydaje się ten drugi przypadek. Podczas gdy sprawy Ujgurów i byłego brytyjskiego protektoratu regularnie pojawiają się w mediach, to o Tybecie Zachód zdaje się już nie pamiętać. I to pomimo tego, że jeszcze piętnaście lat temu, był to jeden z najważniejszych tematów w relacjach między Okcydentem a Chinami.
Kulminację i zarazem kres zainteresowania Tybetem można wyznaczyć na rok 2008. To wtedy w Pekinie odbyła się olimpiada, a w Stanach Zjednoczonych wybuchł kryzys finansowy. Jak wiadomo, odrodzone w XX wieku igrzyska to impreza sportowa inna niż wszystkie. Ich starożytny rodowód szczególnie zobowiązuje narody do uczciwej rywalizacji, a także – przynajmniej w teorii – zakończenia konfliktów na czas trwania zawodów.
O tym, że wskazanie chińskiej kandydatury może oznaczać problemy, było wiadomo już od 2001 roku, gdy MKOL wyznaczył miejsce rozgrywek. Już wówczas mówiono, że to decyzja wbrew tradycji i Chiny nie powinny otrzymywać takiego prezentu, dopóki nie rozwiążą sytuacji w Tybecie. Nikt jednak nie spodziewał się takiego wybuchu poparcia dla azjatyckiego kraju, jak ten, który miał miejsce na kilka miesięcy przed rozpoczęciem igrzysk. Wszystko zaczęło się w marcu, gdy w 49. rocznicę antychińskiego powstania w Lhasie tysiące Tybetańczyków wyszły na ulicę. Były to największe zamieszki w regionie od 1989 roku. Rząd zareagował ostro, ale fala solidarności z Tybetańczykami już ruszyła.
Olimpiada jednak się odbyła i była organizacyjnym sukcesem CHRL. W międzyczasie w Stanach Zjednoczonych wybuchł kryzys na rynku kredytów hipotecznych, który trwale uderzył w gospodarki krajów zachodu. Banki potrzebowały pieniędzy, a na Wall Street ich nie było. Z pomocą przyszły chińskie fundusze inwestycyjne.
Nowa zimna wojna
To właśnie gospodarcze powiązania sprawiają, że mimo iż stoimy u progu nowej zimnej wojny, będzie ona inna niż ta z drugiej połowy XX wieku. Wówczas USA i ZSRR funkcjonowały w dwóch, zupełnie różnych i nie powiązanych ze sobą systemach gospodarczych. Upadek radzieckiego kolosa i tryumf światowego handlu, sprawiły, że cały glob oplotły sieci powiązań gospodarczych. Atak na Chiny byłby atakiem na cały światowy rynek.
Dlatego, nawet jeśli oba mocarstwa przeciągają między sobą linę, to robią to w zupełnie innym stylu niż robiono kiedyś. W tym klinczu świetnie radzi sobie Litwa, która zdecydowanie opowiada się po amerykańskiej stronie. Nasz sąsiad w listopadzie 2021 roku zezwolił na otwarcie w Wilnie tajwańskiego biura przedstawicielskiego, będącego de facto ambasadą tego państwa. Placówka, mimo protestów Pekinu, ma w nazwie słowo „Tajwan”, a nie jak zazwyczaj w tego typu wypadków nazwę stolicy Tajwanu – Tajpej.
Czytaj też:
- Joe Biden i Xi Jinping. Pojednania nie będzie
- Global Gateway. Spóźniona Unia dołącza do kolonialnego wyścigu
Dzięki temu co prawda obniżyła się ranga relacji między Litwą a Chinami, ale mały kraj w Europie Wschodniej został zauważony. Tajwan nie szczędzi Litwinom pieniędzy, a Amerykanie dostrzegli, że podczas gdy Polska traci czas na ciągłe spory z Unią Europejską, mają innego przedstawiciela swoich interesów w regionie.
Bojkot dyplomatyczny igrzysk kosztowałby Polskę niewiele i jasno pokazał, do którego bloku państw chcemy należeć.
Polecamy:
