wtorek, 5 grudnia, 2023
Strona głównaZdrowieUSA: Krajowy dzień świadomości o fentanylu

USA: Krajowy dzień świadomości o fentanylu

W Stanach Zjednoczonych dzisiaj jest obchodzony pierwszy dzień świadomości o fentanylu, ustanowiony przez Senat. Ta substancja z grupy syntetycznych opioidów odpowiada za więcej śmierci Amerykanów poniżej 50 roku życia niż jakakolwiek inna przyczyna, włączywszy w to choroby serca, raka i wypadki, a jej ofiarami zostali muzycy Prince i Mac Miller. Mimo to świadomość na temat tego, jak jest groźna, pozostaje niewielka.

Fot. Unsplash

Fentanyl. Co to jest?

Fentanyl to uzyskana w laboratorium substancja z grupy opioidów, zsyntetyzowana po raz pierwszy w Belgii w latach 50., a w latach 60. dopuszczona w USA do użytku medycznego. Podobnie jak inne opiaty, stosuje się go powszechnie jako środek przeciwbólowy, w szczególności w terapii paliatywnej. Jego przewagą nad szpitalną morfiną jest przede wszystkim to, że jest od niej mocniejszy, a przy tym znacznie tańszy w produkcji. Pozostaje natomiast tak samo uzależniający.

Podobnie jednak jak morfina czy inne opioidy, fentanyl bywa używany w warunkach pozaszpitalnych rekreacyjnie. Taka praktyka może być bardzo niebezpieczna, bo użyty jako narkotyk bywa kilkadziesiąt razy silniejszy od heroiny, a granica między dawką działającą psychoaktywnie a śmiertelną jest w jego przypadku wyjątkowo krucha. Już 2 mg substancji to dawka, która w zasadzie zawsze zabije człowieka, chociaż letalne przedawkowania zdarzały się też po zażyciu zaledwie ok. 0,25 mg (250 μg).

File:Fentanyl 12,5mcg-hour patch white background.jpg - Wikimedia Commons
Standardowy plaster z fentanylem uwalnia 12 μg fentanylu na godzinę. Proszę to porównać z dawką śmiertelną.

Fentanyl zabija więcej młodych Amerykanów, niż cokolwiek innego

To przekłada się na twarde statystyki. Według danych z National Center for Drug Abuse Statistics, fentanyl spowodowała śmierć ponad 43 tys. osób w 2020 r., co stanowi ponad połowę wszystkich zgonów związanych z przedawkowaniami w USA (więcej, niż przedawkowania heroiny, metamfetaminy, kokainy, benzodiazepin i dopalaczy razem wziętych!).

A statystyki z roku na rok pogarszają się – od 2012 r. wzrost zgonów po fentanylu wzrósł o 1100%. Szczególnie źle działo się podczas pandemii koronawirusa, co eksperci wiązali z bardziej negatywnym działaniem narkotyku na osłabione chorobą organizmy. Słynnymi ofiarami fentanylu zostali w ostatnich latach muzycy Prince, Mac Miller czy Lil Peep, a w Polsce Kris z mema „Krisa już nie ma”.

Dodatkowym ryzykiem jest mieszanie fentanylu z innymi środkami psychoaktywnymi. Problemem jest nie tylko celowe zażywanie speedballu, czyli mieszanki opioidu ze stymulantem takim jak kokaina. Fentanyl, z uwagi na to, jak jest tani, bywa używany jako wypełniacz dodawany do innych opiatów, a użytkownik często nie wie, że go wziął.

Do tego dochodzi ryzyko zanieczyszczenia fentanylem innych substancji, jak kokaina albo MDMA, ze względu na produkcję czy porcjowanie w niesterylnych warunkach. Nawet niedokładne posprzątanie wagi czy miski może wówczas kogoś zabić.

To nie jest też tak, że fentanylu nie ma w Polsce, czego dowodem jest ten krążący kiedyś po necie screen z Facebooka. 900 μg to dawka kilkukrotnie przekraczająca możliwą śmiertelną, a Sandra z Krisem wzięli kilka razy tyle razem z heroiną i kokainą.

Czarnorynkowe tabletki z fentanylem. Rak toczący USA

Kolejnym problemem jest sprzedaż na czarnym rynku nielegalnie wyprodukowanych tabletek, które mogą zawierać fentanyl. Pisaliśmy już kiedyś o tym, jak wielkim problemem jest w USA uzależnienie od legalnie dostępnych leków z grupy opioidów i benzodiazepin – takich jak oksykodon (Oxycontin) czy alprazolam (Xanax).

Z uwagi na ich cenę uzależnione osoby kierują się często na czarny rynek, ale równie dobrze mogą dostać pigułki, do których ktoś dopchał zabójczą substancję. O ile „zwykły” narkotyk może zostać przetestowany pod względem jakości, o tyle w przypadku tabletki jest to niemożliwe – trzeba ją w tym celu rozpuścić. Według amerykańskich służb, do 40% leków wyprodukowanych na czarnym rynku może zawierać fentanyl.

Czytaj także:

W Europie jest to, to póki co, pomniejszy problem, chociaż zdarzają się przedawkowania. Ale i tak to dobry przyczynek do tego, by osoby zażywające różne substancje w miarę możliwości zadbały o świadomość wiążącego się z tym ryzyka, zwłaszcza w przypadku zakupu nieznanych środków i od obcych osób.

Organizacje działające na rzecz redukcji szkód, jak Społeczna Inicjatywa Narkopolityki, zachęca do tego, by korzystać z testów na obecność pożądanej substancji, albo też z takich badających, czy substancja nie jest zanieczyszczona fentanylem. Odtrutką na fentanyl (i inne opioidy) jest nalokson, u nas trudno dostępny, ale powszechny w USA.

Polecamy:

To_tylko Redaktor
To_tylko Redaktor
Konto należące do redakcji TrueStory. Czasem wykorzystywane do puszczania niepodpisanych wiadomości od czytelników.
ARTYKUŁY POWIĄZANE

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

NajNOWsze

NajPOPULARNIEJsze

Ostatnie komentarze