Trudno jednoznacznie określić, skąd wzięło się słowo „czekolada”. Najpopularniejsza wersja mówi o języku nahuatl, którym posługiwali się Aztekowie. Angielskie słowo „cacao” oznaczające ziarna kakao jest bezpośrednim zapożyczeniem hiszpańskiej pisowni słowa z nahuatl. Po sieci krąży przepis na aztecką czekoladę „xocolatl”, która w dosłownym tłumaczeniu oznacza „gorzką wodę”. Do jej przygotowania potrzebna jest woda, papryczka chilli, ekstrakt waniliowy oraz oczywiście kakao, koniecznie niesłodzone w proszku. Każdy ze składników gotuje się w odpowiedniej kolejności. Napój najlepiej jest podawać na zimno. Ma się on wyróżniać gorzko-ostrym smakiem.
Majowie również gustowali w czekoladowych napojach. Ulubiony przepis elit miał charakteryzować się obecnością wyraźnej pianki uzyskanej dzięki przelewaniu płynu z naczynia do naczynia. Czekolada mogła być dosładzana przy użyciu miodu dzikich pszczół. Napój stanowił nieodłączny element ważnych uroczystości, na przykład wesel. Ziarna kakao były wręczane sobie przez małżonków jako symbol miłości.
Co jednak najważniejsze, Majowie nigdy nie używali jako środka płatniczego monet jako takich. Możliwe jest, że posługiwali się w tym celu czekoladą na zasadach barteru, wymieniając jedno dobro na drugie.
Na jednym z obrazów naściennych piramidy, który pochodzi z połowy VII wieku, ukazana jest kobieta oferująca czarę wypełnioną spienioną, gorącą czekoladą w zamian za ciasto służące do produkcji tamales, czyli popularnego w tamtych czasach dania. Majowie swoje napoje pijali z takich właśnie glinianych naczyń. Ponadto podejrzewa się, że sama piramida była jednym z najważniejszych ośrodków handlowych.
Niestety drzewa kakaowe nie rosły zbyt ochoczo na terenach imperium Majów. Niektórzy badacze doszukiwali się w tym przyczyny upadku okresu klasycznego cywilizacji, jednak David Freidel z Uniwersytetu w Waszyngtonie uważa, że nie warto wyciągać tak pochopnych wniosków. Zdaniem badacza ograniczony dostęp do kakao mógł powodować pewne sytuacje kryzysowe, jednak należy pamiętać, że czekolada była jednym z wielu środków płatniczych. Z tego względu jej braki nie mogłyby zachwiać całego systemu gospodarczego.
Warto również podkreślić, że drzewa kakaowe jako pierwsi u wybrzeży Zatoki Meksykańskiej hodowali Olmekowie. To dzięki tym indiańskim plemionom późniejsze cywilizacje jak Majowie i Aztekowie mogły przejąć kontrolę nad gotowymi już plantacjami i stworzyć bogatą tradycję związaną z kakao i czekoladą.
Czekolada w Europie
Europejczycy poznali czekoladę w XVI wieku poprzez podboje Ameryki Południowej. Istnieje teoria, według której jako pierwszy Hernán Cortés wysłał ziarna kakaowca na dwór hiszpański. Wiadome jest, że czekolada pojawiła się w Europie w roku 1544, gdy przywiezieni Majowie ofiarowali ją w darze Filipowi II, królowi Hiszpanii.
Podobno na początku czekolada nie stanowiła wyjątkowego przysmaku wśród Europejczyków przez swój gorzki smak. Wraz z nauką obchodzenia się w kuchni z nowym składnikiem, gdzie głównie przyrządzano go na słodko z dodatkiem cukru i śmietany, czekolada weszła na stałe do dworskiego menu. Do jej podawania używano specjalnych naczyń tzw. czekoladnic. Były to dzbanki z przykrywką i mieszadełkiem, idealnie nadające się do obsługi płynnej czekolady.
Tabliczka czekolady
Przez długi okres historii czekolada w Europie podawana była najchętniej w formie słodkiej i płynnej. Wraz z rozwojem przemysłu i technologii w XIX wieku przysmak stawał się coraz tańszy i coraz więcej osób mogło sobie na niego pozwolić. W 1828 roku Holender Casparus van Houten wynalazł specjalną prasę hydrauliczną do miazgi kakaowej, a w 1847 r. w fabryce Fry & Sons powstała pierwsza współczesna tabliczka czekolady.
Zobacz także:
Sufrażystki i Matronalia. Historia Dnia Kobiet
100 lat od zabójstwa Gabriela Narutowicza. Jak historia lubi się powtarzać
Wiktor But. Prawdziwa historia handlarza bronią. DŁUGI TEKST
