Wielka rewolucja żywieniowa?
Zapotrzebowanie na żywność rośnie w tym samym tempie, co liczba ludności na świecie. Zdajemy sobie sprawę, że jej produkcja musi być zarówno wystarczająco wydajna, jak i mniej szkodliwa dla środowiska niż dotychczas. Produkty pochodzenia roślinnego zajmują coraz więcej miejsca na półkach w sklepach spożywczych, a także coraz częściej trafiają do naszych koszyków.
Tzw. rolnictwo komórkowe (cellular agriculture) jest coraz częściej wskazywane jako realny sposób na zrewolucjonizowanie produkcji. Finowie z państwowego VTT Technical Research Centre, zajmujący się we współpracy z Uniwersytetem w Helsinkach badaniami nad takim rolnictwem, twierdzą nawet, że czeka nas rewolucja przemysłowa o skali zbliżonej do tej, która zaszła pomiędzy XVIII a XX wiekiem.
Fińscy naukowcy opracowali w zeszłym roku metodę, w której można wyprodukować białko spożywcze, a konkretnie albuminy, bez konieczności hodowli jakichkolwiek zwierząt gospodarskich. Proces, jak wskazują, przypomina w dość zbliżony sposób produkcję piwa. Po zmieszaniu w odpowiednich proporcjach wodę, cukier i odpowiednie minerały wspomniany grzyb T. reesei zachowuje się analogicznie, jak drożdże piwowarskie. Różnica polega na tym, że w takiej procedurze jako produkt uboczny powstaje nie alkohol, a pożądane przez nas białko. Bardzo podobnej metody używa się też obecnie w przemyśle do produkcji podpuszczki, niezbędnej z kolei do wyrobu serów.
Człowiek syty i kura cała
Wprowadzenie tej technologii w produkcji na skalę przemysłową wyeliminowałaby ryzyko salmonelli i narażenia na antybiotyki, które są istotne dla zwierząt hodowlanych, i przyczynia się do zrównoważonego rozwoju łańcucha żywnościowego poprzez zmniejszenie zależności od hodowli zwierząt.
Co jednak ważniejsza, produkcja taką metodą wyróżnia się znacząco niższym śladem węglowym od dotychczasowego wykorzystywania kur niosek. Naukowcy podali, że ich pierwsze obliczenia wykazały, że produkcja białka jaja kurzego za pomocą rolnictwa komórkowego generuje około 75% mniej gazów cieplarnianych i wykorzystuje 90% mniej ziemi niż hodowla kurcząt. Koszt produkcji białka jaja kurzego wytwarzanego tą metodą szacowany jest na mniej niż 10 euro za kilogram i nadaje się do produkcji przemysłowej na dużą skalę (ponad 300 000 litrów).
Nie trzeba tu dodatkowo wspominać o czysto empatycznym podejściu do całej sprawy – istnieje też realna szansa odstąpienia chociażby od produkcji jaj na fermach klatkowych. W zakresie produkcji białek spożywczych VTT badało nie tylko białka jajeczne, ale również inne białka spożywcze pochodzenia zwierzęcego. W badaniach oceniano na przykład produkcję białek mleka w procesach opartych na mikroorganizmach. Możliwość produkcji tą metodą również produktów mlecznych stanowiłaby kolejny milowy krok naprzód.
Polecamy:
W przyszłości, dzięki zastosowaniu metod biotechnologicznych, właściwości białek jaj mogą być dalej modyfikowane w celu poprawy ich właściwości pieczenia i spieniania. Obecnie bowiem nie można w stu procentach zagwarantować, że chociażby ciasta pieczone z użyciem białka wyhodowanego w rolnictwie komórkowym zachowają się tak, jak powinny. Nowe technologie stwarzają jednak dalszą szansę na stworzenie nowych białek funkcjonalnych, które mogą stać się niskoemisyjną alternatywą dla hodowli zwierzęcej.
