Zwykły człowiek jest przerażony zbrodniami popełnianymi przez seryjnych morderców. Pękalski, Bundy, Onoprienko. Tacy ludzie mają na swoim koncie dziesiątki ofiar. A nasze poczucie sprawiedliwości wymaga, aby tacy ludzie byli surowo karani – śmiercią lub dożywotnim więzieniem. Ale nie myślimy w ten sposób o osobach, które decydują o życiu lub śmierci setek tysięcy ofiar. Żołnierze, dziennikarze, politycy, matki, dzieci… ilu ich zabił Władimir Putin za swoich rządów?
Za ile ofiar śmiertelnych jest osobiście odpowiedzialny prezydent Rosji? Nikt nie poda dokładnej liczby, ale próby odpowiedzi na to pytanie podjął się Sergej Gajdaj – gubernator obwodu ługańskiego. W opublikowanym na portalu hvyla.net artykule policzył on w przybliżeniu, za iloma zgonami stoi rządzący Rosją od 22 lat Putin.
1999. Eksplozje w domach mieszkalnych. Ofiary – 278, ranni – ponad 220.
Zamachy bombowe na domy mieszkalne w Moskwie, Bujnaksku i Wołgodońsku w 1999 r. stały się pretekstem do inwazji na Czeczenię. Rozpoczęła się wojna, do władzy doszły służby bezpieczeństwa i skończyła się niepodległość Czeczenii. Z książki Aleksandra Litwinienki i Jurija Felsztynskiego „FSB bombarduje Rosję” wiadomo się, że FSB przeprowadziła zamachy bombowe na budynki mieszkalne za wiedzą Putina, dyrektora FSB mianowanego p.o. przewodniczącego rządu rosyjskiego.
Druga wojna czeczeńska. Ofiary śmiertelne – ponad 125 tys. cywilów, ponad 26 tys. wojskowych.
30 września 1999 roku w wywiadzie dla gazety „Kommersant” premier Rosji Władimir Putin powiedział, że nie będzie wojny z Czeczenią. Tego samego dnia do obwodów naurskiego i szelkowskiego w Czeczenii wjechały czołgi. Wojna oficjalnie nazywana była „operacją antyterrorystyczną” i trwała ponad 10 lat. Według obrońców praw człowieka, jedną trzecią ofiar wojny stanowiły dzieci. Rosyjska straciła ponad 6 tys. żołnierzy, a Czeczeni trzy razy tyle.
Atak na Teatr Dubrowka. Ofiary śmiertelne – co najmniej 130 zakładników.
W 2002 r. czeczeńscy terroryści wzięli ponad 900 zakładników, wykonawców i widzów musicalu „Nord-Ost” w moskiewskim Teatrze Dubrowka. Podczas szturmu, zainicjowanego przez FSB i MSW, zginęło co najmniej 130 zakładników (według szacunków PA Nord-Ost – co najmniej 174). Większość z nich padła ofiarą nie terrorystów, którzy przez ponad 20 minut stawiali opór specnazowi, lecz gazu usypiającego stosowanego przez służby bezpieczeństwa.
Służby nie ujawniły lekarzom, którzy próbowali ratować poszkodowanych, jego właściwości i wzoru, co przyczyniło się do zwiększenia liczby ofiar. Jego formuła pozostaje zresztą nieznana do dziś. Większość z 40 terrorystów zginęło przez strzały w tył głowy. Czeczeni zostali prawdopodobnie zabici, by ich żądania i szczegóły negocjacji z władzami nie wyszły na jaw. Trupy nie mogły zaprzeczać rosyjskiej wersji mówiącej o tym, że zamach przeprowadzono na rozkaz przywódcy czeczeńskich separatystów.
Biesłan. Zginęły 333 osoby, a ponad 800 zostało rannych.
W 2004 r. w szturmie na szkołę w Biesłanie w Osetii Północnej, gdzie terroryści przetrzymywali 1128 zakładników, zginęły 333 osoby, w tym 186 dzieci. Ponad 800 osób zostało rannych. Kreml nie wyraził zgody na rozmowy z terrorystami. Putin twierdził, że niczego się nie domagali. Domagali się jednak wycofania wojsk rosyjskich z Czeczenii i zakończenia wojny.
Jurij Sawieljew, członek parlamentarnej komisji badającej zamach terrorystyczny, twierdzi, że większość zakładników zginęła podczas szturmu, a eksplozje, które pochłonęły setki ofiar, były spowodowane ostrzałem szkoły z dachów pobliskich domów. Użyto do tego broni ciężkiej, a stołówka, w której znajdowało się około 300 zakładników, została nawet ostrzelana przez czołgi. Tezy raportu Sawliejewa zostały w większości potwierdzone przez Europejski Trybunał Praw Człowieka.
Wojna rosyjsko-gruzińska. Około 800 zabitych, 2 232 rannych, około 26 000 uchodźców.
W sierpniu 2008 roku rosyjskie media państwowe oskarżyły Gruzję o atak na Cchinwali w Osetii Południowej. Podczas inwazji lądowej armii rosyjskiej brygady czołgów wkroczyły do tej autonomicznej części Gruzji, wbijając się w wąwóz Kodori. Rosja zbombardowała gruzińskie miasta, bazy wojskowe i infrastrukturę cywilną, angażując Flotę Czarnomorską, która zniszczyła niemal całą gruzińską marynarkę.
Mimo że prezydent Gruzji ogłosił wycofanie wojsk z Cchinwali i jednostronne zawieszenie broni, Rosja kontynuowała okupację i oczyszczanie gruzińskich wiosek w Osetii Południowej. Tbilisi utraciło kontrolę nad znaczącymi terytoriami i strategicznymi lokalizacjami. Wojska rosyjskie de facto pozostają na terytorium samozwańczych republik do dziś, co jest czynnikiem wpływającym na politykę wewnętrzną i zagraniczną Gruzji.
W trwającej pięć dni wojnie strona gruzińska straciła 170 wojskowych, 14 oficerów MSW, 228 cywilów – w sumie ponad 400 osób. Strona południowoosetyjska straciła 380 osób, z których większość stanowili żołnierze. Według danych gruzińskiego Ministerstwa Zdrowia, w czasie wojny ranne zostały 2 232 osoby, w tym 1 045 żołnierzy. Około 26 000 mieszkańców gruzińskich wiosek w obwodzie Cchinwali stało się uchodźcami.
Wojna w Syrii. Zginęło około 500 tysięcy osób, a ponad 12 milionów uchodźców
Wojna w Syrii rozpoczęła się w 2011 r. po stłumieniu protestów antyrządowych. Syryjczycy wyszli na ulice, by domagać się demokracji, ale dostali wojnę i zrujnowany kraj pod rządami dawnego autorytarnego władcy. W 2015 r. Rosja rozpoczęła interwencję w Syrii po stronie rządu Baszara al-Assada. Od tego czasu siły rządowe przejęły kontrolę nad znaczną częścią kraju.
Choć Rosja twierdzi, że w Syrii „prowadzi operację antyterrorystyczną” przeciwko Państwu Islamskiemu, to uderzając w ludność cywilną i syryjskie siły opozycyjne, w rzeczywistości uczestniczy w wojnie domowej i pomaga siłom reżimu Assada, co jest sprzeczne z zasadami prawa międzynarodowego. Wojna w Syrii doprowadziła do kryzysu humanitarnego na niespotykaną dotąd skalę.
Zamachy i próby zamachów na całym świecie. Kilkadziesiąt ofiar.
Lista wrogów Putina obejmuje Borysa Niemcowa, Annę Politkowską (zamordowaną w Moskwie), otrucie Aleksandra Litwinienki, „dziwne” przypadki śmierci Borysa Bierezowskiego i jego przyjaciela Badriego Patarkatsiszwilego, zamach z użyciem nowiczoka na byłego rosyjskiego pułkownika Siergieja Skripala oraz lidera opozycji Aleksieja Nawalnego.
Okupacja Krymu. Ponad 60 zabitych, 2 rannych, 2 zaginionych, ponad 10 000 uchodźców.
Pierwsza „specjalna operacja wojskowa” Rosji na terytorium Ukrainy, która rozpoczęła się w lutym 2014 roku. W marcu okupanci przeprowadzili na Krymie sfałszowany sondaż, na podstawie którego ogłosili, że półwysep należy do nich. W ciągu kilku lat okupacji liczba zgonów na Krymie z przyczyn politycznych sięgnęła 60, wydano też 170 decyzji o zatrzymaniu (kontynuacji zatrzymania) w sprawach o podłożu politycznym.
Wojna w Donbasie. Ponad 14 000 zabitych, ponad 1,7 miliona osób wewnętrznie przesiedlonych.
Kolejnym etapem rosyjskiej agresji po zajęciu Krymu była destabilizacja wschodniej i południowej Ukrainy – w celu utworzenia na tym terytorium quasi-państwa – Noworosji. Plany te zostały ogłoszone przez Putina podczas programu telewizyjnego w połowie kwietnia 2014 r. Nie udało się ich w pełni zrealizować, ale rosyjskie wojska regularne i terroryści pod dowództwem Rosji zajęli część obwodów donieckiego i ługańskiego.
Zestrzelenie cywilnego samolotu MH17. Śmierć poniosło 298 osób.
W dniu 17 lipca 2014 r. Boeing 777 linii Malaysian Airlines lecący MH17 z Amsterdamu do Kuala Lumpur został zestrzelony nad terytorium kontrolowanym przez prorosyjskich bojowników w Donbasie. Zginęło wszystkich 298 osób znajdujących się na pokładzie. Prowadzone przez Holendrów śledztwo wykazało, że samolot został zestrzelony przez żołnierza z 53. brygady armii rosyjskiej (Kursk). Instalacja nie mogła jednak opuścić terytorium Rosji bez zgody Władimira Putina.
Inwazja militarna Rosji na Ukrainę na pełną skalę
Według danych ONZ od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę w wyniku działań zbrojnych zginęło tam co najmniej 1035 cywilów, w tym 90 dzieci. Władze w Kijowie podają jeszcze wyższe dane. Według nich straty Rosji w konflikcie wynoszą już ponad 16 tys ludzi, przy czym podana liczba zawiera poległych i rannych. Departament Obrony USA aktualnie „ostrożnie szacuje”, że zginęło około 7000 Rosjan, a liczba rannych jest dwa do trzech razy wyższa.
„Statystyki śmierci zmieniają się z minuty na minutę w górę. Putin nie przestaje zabijać… kto go powstrzyma? Który sąd wyda na niego wyrok?” – podsumowuje Gajdaj, który oszacował liczbę ofiar Władimira Putina na przeszło 650 tys osób.
***
Katastrofa smoleńska. Ofiary śmiertelne – 96 osób.
W zestawieniu opracowanym przez Gajdaja katastrofa polskiego samolotu znalazła się w środku, w porządku chronologicznym, ale ze względu na towarzyszące jej w Polsce kontrowersje, odnotowujemy ją na końcu. O sprawie napisano w tysiące artykułów, a wiara w to, że był to zamach, od początku była w Ukrainie jeszcze większa niż w Polsce. Obecnie nawet prezydent Zełenski nawiązuje do tego wątku.
Z perspektywy ponad dekady można stwierdzić, że prezydencki samolot Tu-154M z 96 osobami na pokładzie nie rozbiłby się, gdyby nie komunikaty rosyjskich kontrolerów. Błędy popełnione przez polityków sprawiły, że całkowitą kontrolę nad śledztwem przejęła Rosja. A powołanie po latach Antoniego Macierewicza do koordynowania prac podkomisji ds. wyjaśnienia tego, co stało się pod Smoleńskiem, mówiąc delikatnie, w żaden sposób nas do tego nie przybliża.
